Het jaar 2021 is het 400ste sterfjaar van Sweelinck. 2021 wordt daarom ook wel het ‘Sweelinckjaar’ genoemd. Sweelinck (1562 – 1621) is zonder enige twijfel de grootste componist uit de Nederlandse muziekgeschiedenis. We kunnen hem gerust zien als nationaal symbool. Zijn beeltenis stond op ons papiergeld, maar ook is het beroemde Amsterdamse Conservatorium naar hem vernoemd.
Sweelinck leerde het klavierspel op orgel en klavecimbel vermoedelijk van zijn vader Pieter, die tot aan zijn dood in 1573 organist was van de Oude Kerk. Pieter Swibbertszoon werd opgevolgd door Cornelis Boskoop. Aangenomen wordt dat Boskoop, in aansluiting op de dood van Pieter Swibbertszoon, de muzikale vorming van Jan Pieterszoon heeft voortgezet. In ieder geval is gedocumenteerd dat Sweelinck vanaf 1580 ‘voor vast’ aan de Oude Kerk is verbonden (documenten uit de tijd daarvoor zijn verloren gegaan). Uit een latere uitlating van zijn vriend Cornelis Plemp valt echter op te maken dat Sweelinck al in 1577, op 15-jarige leeftijd, als vaste organist aan de Oude Kerk werkzaam was. Hij was een veelzijdig musicus en schreef madrigalen, chansons, klavierwerken en weergaloze psalmbewerkingen.
“Van markant persoon uit het verleden, tot inspiratiebron voor Noorlander in het heden”
Sweelincks reputatie in Amsterdam was zeer groot. Doordat tal van jonge Duitse musici naar de Amsterdamse meester trokken, oefende Sweelinck grote invloed uit op de ontwikkeling van de orgel- en klavecimbelmuziek, met name in noordelijk Duitsland. Zijn invloed zou zelfs reiken tot aan de jonge Johann Sebastian Bach, die in de orgelmeesters Johann Adam Reincken uit Hamburg en in Dieterich Buxtehude uit Lübeck – zelf leerlingen van Sweelincks oud-leerling Heinrich Scheidemann – inspirerende voorbeeldfiguren vond.
Sweelincks reputatie had ook betrekking op zijn expertise op het gebied van orgelbouw. In de loop van zijn leven werd hij meermalen aangezocht om te adviseren bij en keuringen te verrichten van nieuwe of gerestaureerde orgels.
Geïnspireerd door deze grootmeester van de Nederlandse orgelcultuur werkt Orgelmakerij Noorlander aan muzikale innovaties. Meer informatie volgt…
